Οι ψείρες είναι παράσιτα που τρέφονται με ανθρώπινο αίμα και συνήθως ζουν και γεννούν τα αβγά τους στα μαλλιά.Οι πιο συνηθισμένες θέσεις είναι στο πίσω μέρος του κεφαλιού και πίσω απο τα αυτιά,γιατί είναι περιοχές με μεγαλύτερη θερμότητα.Οι ψείρες ελευθερώνουν τοξίνες στο δέρμα, που όταν ευαισθητοποιήσουν το άτομο, προκαλούν φαγούρα.Απο το κνησμό και το ξύσιμο συχνά δημιουργούνται δυτερογενείς επιμολύνσεις.
Πιο συχνά εμφανίζονται στα παιδιά σχολικής ηλικίας,κυρίως στα κορίτσια και είναι ασυνήθιστες στα βρέφη. Μεταδίδονται με την άμεση επαφή με τα μαλλιά ατόμου που πάσχει ή με αντικείμενα κοινής χρήσης(βούρτσες, κτένες, μαξιλάρια).
Το ώριμο θήλυ ,1-2 μέρες μετά τη γονιμοποίηση, γεννά αυγά που προσκολλώνται στερεά στις τρίχες, 2-4 mm πάνω απο το δέρμα.Μια εβδομάδα αργότερα εκκολάπτονται οι νύμφες,και μετά απο μια εβδομάδα ωριμάζουν σε ψείρες. Η ψείρα δεν μπορεί να επιβιώσει εκτός ανθρωπίνου σώματος για πάνω από 48 ώρες.
Η θεραπεία συνίσταται σε διάφορα αντιφθειρικά φάρμακα σε σαμπουάν ή και λοσιόν.Πρέπει να χρησιμοποιούνται με σύνεση και σύμφωνα με τις οδηγίες που αναγράφονται σε κάθε σκεύασμα. Το σαμπουάν αφήνεται στο τριχωτό της κεφαλής τουλάχιστον για πέντε λεπτά, ενώ η λοσιόν για 12-24 ώρες. Το ίδιο επαναλαμβάνεται μετά απο μια εβδομάδα. Μετά τη θεραπεία τα κατεστραμμένα αβγά της ψείρας από άσπρα γίνονται καφέ, αλλά εξακολουθούν να παραμένουν προσκολλημένα στις τρίχες. Το βρέξιμο των μαλλιών με διάλυμα ξιδιού (1:1 με νερό) και το χτένισμα με λεπτό χτένι με κατεύθυνση απο το άκρο της τρίχας προς το δέρμα βοηθάει στην απομάκρυνσή τους.
Είναι σημαντικό παράλληλα να γίνεται και καθαρισμός του χώρου και των προσωπικών αντικειμένων. Οι μαξιλαροθήκες, οι πετσέτες, τα σεντόνια, ό,τι έρχεται σε επαφή με τα μαλλιά πρέπει να πλυθεί με ζεστό νερό. Οι βούρτσες και οι χτένες πλένονται με ζεστό νερό για τουλάχιστον 5 λεπτά.Τονίζεται ότι το στεγνό καθάρισμα (καθαριστήριο) δεν καταστρέφει την ψείρα. Αντικείμενα που δεν μπορούν να πλυθούν καλό είναι να απομονωθούν μέσα σε πλαστική τσάντα για 2 εβδομάδες, ώστε να τελειώσει ο κύκλος ζωής ακόμη και των πιο άωρων μορφών.
Η φαγούρα υποχωρεί μετά απο μια εβδομάδα.
Αν χρειαστεί να ξαναγίνει θεράπεια μέσα στο ίδιο εξάμηνο, πρέπει να χρησιμοποιηθεί διαφορετικό σκευάσμα γιατί οι ψείρες αναπτύσσουν αντοχή.
Παιδιά ΠΡΟΣΟΧΗ:Εαν δεν βρεθούν ζωντανές ψείρες και βρείτε αυγά κολλημένα στις τρίχες σε απόσταση μεγαλύτερη από 0,6 – 1 εκατοστό από το δέρμα του τριχωτού, τότε πρόκειται πιθανώς για μια παλιά μόλυνση. Περιοριστείτε σε απομάκρυνση με τις εδικές χτένες.
Θεραπεία προληπτική στην οικογένεια δεν είναι απαραίτητη. Αν εμφανίσει και κάποιος άλλος , επαναλάβατε την ίδια θεραπεία και γι αυτόν.
Μάθετε στα παιδιά σας πως μπορούν να αποφύγουν τη μόλυνση, να μην δανείζουν τα προσωπικά τους αντικείμενα και να τηρούν έτσι και αλλιώς τους κανόνες υγιεινής.
Και να γνωρίζετε οτι η φθειρίαση δεν είναι σημάδι κακής υγιεινής, υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία και δεν υπάρχουν σοβαρά ή μακροπρόθεσμα προβλήματα υγείας που να σχετίζονται με την φθειρίαση.
ΚΩΤΣΑΛΙΔΟΥ ΕΛΕΝΗ-ΠΑΙΔΙΑΤΡΟΣ